اگر خدای ناکرده کسی گرفتار گناه است، نماز را باید جدی تر اقامه کند و سعی کند آن را در اول وقت و با حضور قلب انجام دهد تا به مرور زمان، این نماز، او را متوجه کردار بدش کند و از گناه باز دارد.
به گزارش پایگاه خبری حرف همه، محمدرضا قربان زاده در یادداشتی نوشت: یکی از راهکارهای سوق‌دادن به نماز و اقامه آن، استفاده از جنبه تحذیری و بیان پیامدها و نتایج سوء بی‌اعتنایی و سهل‌انگاری نسبت به اقامه نماز است که گریبانگیر انسان شده، او را گرفتار و درمانده خواهد نمود.
بدون شک، نماز نخواندن گناهی است بزرگ که موجب عقوبت بوده و غضب پروردگار را به دنبال خواهد داشت؛ همانگونه که قرآن کریم يكي از عوامل جهنّمى‌شدن را ترك نماز ذكر كرده است و میفرماید: در آن روز، يكي از سؤال‌هايي كه بهشتيان از جهنميان مي‌پرسند، در خصوص علت جهنمي‌شدن آنها مي‌باشد كه آنها ريشه و علت اصلي چنين عقوبتي را ترك نماز ذکر مي‌کنند: “في جَنَّاتٍ يَتَساءَلُونَ، عَنِ الْمُجْرِمينَ، ما سَلَكَكُمْ في سَقَرَ، قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ؛ آنها در باغ‌هاى بهشتند، و از مجرمان سؤال مىكنند: چه چيز شما را به دوزخ وارد ساخت؟! مىگويند: ما از نمازگزاران نبوديم”.
و در سوره غافر، آیه60 میفرماید: “إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ؛ آنان که از عبادت و پرستش من سرباز مى‌زنند، به زودى با ذلت و خواری، وارد دوزخ خواهند شد”.
رسول خدا(ص) نیز تارك الصلاه را همنشین و همراه بدنامان و انسان‌های ناشایستی همانند قارون، فرعون، هامان و منافقين دانسته‌اند که همگی روانه جهنم خواهند شد: “لَا تُضَيِّعُوا صَلَاتَكُمْ فَإِنَّ مَنْ ضَيَّعَ صَلَاتَهُ حَشَرَهُ اللَّهُ مَعَ قَارُونَ وَ فِرْعَوْنَ وَ هَامَانَ لَعَنَهُمُ اللَّهُ وَ أَخْزَاهُمْ- وَ كَانَ حَقّاً عَلَى اللَّهِ أَنْ يُدْخِلَهُ النَّارَ مَعَ الْمُنَافِقِينَ فَالْوَيْلُ لِمَنْ لَمْ يُحَافِظْ عَلَى صَلَاتِهِ؛ نمازتان را ضايع نكنيد؛ به درستي كه هر كس نمازش را ضايع كند، خداوند او را با قارون و فرعون و هامان (كه لعنت و ننگ الهي بر آنها باد) محشور نمايد و واجب است بر خداوند كه داخل كند او را با منافقين. پس واي بر كسي كه بر نمازش محافظت ننمايد”.
در ادامه بنا داریم تا گلچین مطالب نمازی کتاب کیمیای محبت؛ شرح حال شیخ رجبعلی خیاط اثر آیت الله محمدی ری شهری پیرامون اهمیت نماز را از پیش رو بگذرانیم.
*اخلاص حتی در مقدمات نماز
جناب شیخ رجبعلی خیاط میگوید شبی دیدم حجاب دارم [منظور، حجاب نفس و تاریکی باطن است] و طبق معمول نمی توانم حضور پیدا کنم، ریشه یابی کردم، با تقاضای عاجزانه متوجه شدم که از روز گذشته که یکی از اشراف تهران به دیدنم آمده بود، گفت: دوست دارم نماز مغرب و عشا را با شما به جماعت بخوانم.من برای خوشایند او هنگام نماز عبای خود را به دوش انداختم!… (خدا دوست ندارد حتی مقدمات نماز مثل عبا انداختن برای غیر او باشد)
*پاداش آموزش نماز
یکی از دوستان شیخ رجبعلی خیاط نقل می کند که ایشان فرمود: در مسجد جمعه تهران شب ها می نشستم و حمد و سوره مردم را درست می کردم، شبی دو بچه با هم دعوا می کردند، یکی از آنها که مغلوب شد برای اینکه کتک نخورد آمد پهلوی من نشست، من از فرصت استفاده کردم و حمد و سوره اش را پرسیدم و این کار آن شب همه وقت مرا گرفت. شب بعد درویشی نزد من آمد و گفت : من علم کیمیا، سیمیا، هیمیا و لیمیا دارم و آماده ام به شما بدهم، مشروط به اینکه ثواب کار دیشب خود را به من بدهی! به او پاسخ دادم: نه اگر اینها به درد میخورد به من نمی دادی!
*نماز ظالمانه نخوان
یکی از ارادتمندان شیخ رجبعلی خیاط نقل کرده است: مدتی مشغول ریاضت بودم و با کناره گیری از همسر علویه ام، در اتاقی جداگانه مشغول ذکر و [نماز] میشدم و همان جا میخوابیدم، پس از چهار پنج ماه، یکی از دوستان مشترك، مرا به دیدن جناب شیخ برد، پس از دقّ الباب، به محض این که شیخ مرا مشاهده کرد، بدون مقدمه گفت: میخواهی بگویم؟! من سرم را پایین انداختم، بعد شیخ متذکر شد که: این چه رفتاری است با همسرت کرده و او را ترك کرده ای؟ … این ریاضت ها و اذکار را بزن گاراژ! [از این کار دست بردار] یک جعبه شیرینی بگیر و برو پیش عیالت، نماز را سر وقت بخوان با تعقیبات معموله.
*وقت ملاقات با محبوب در بیداری سحر
شیخ رجبعلی خیاط میفرمود [یک سوم] آخر شب آثار عجیبی است. هر چیزی را که از خدا بخواهید از گدایی سحرها می توان حاصل نمود… عاشق خواب ندارد و جز وصال محبوب چیزی نمی خواهد.
وقت ملاقات و رسیدن به وصال هنگام سحر است. هر گنج سعادت که خدا داد به حافظ، از یُمن دعای شب و ورد سحری بود. جناب شیخ رجبعلی خیاط معتقد بود که راه انس با خدا، احسان به خلق است و در این باره می فرمود: اگر میخواهی از خدا بهره مند شوی و از اُنس و مناجاتش حظّی [نسیبی] داشته باشی احسان به خلق کن.
*صفحه هدفت از نماز چیست؟
جناب شیخ رجبعلی خیاط برای تفهیم مطالب عرفانی تمثیلات ساده و لطیفی بیان می فرمودند، مثلاً می گفتند: عاشقی در خانه معشوقش را زدم، معشوق پرسید: نان می خواهی؟ گفت: نه. گفت: آب می خواهی؟ گفت: نه. گفت: پس چه میخواهی؟ گفت: من تو را میخواهم. رفقا! باید صاحبخانه را دوست داشت نه آش و پلوی او را، به قول سعدی: گر از دوست چشمت بر احسان اوست /تو در بند خویشی نه دربند دوست
این شعر را برای ما می خواندند و می گفتند : خدا را بخواهید و هر کاری میکنید فقط برای او انجام دهید عاشق خود او باشید و حتی برای ثواب هم او را عبادت نکنید [نماز را فقط برای خدا بخوان نه برای پاداش و بهشت ].
خداوند در توصیف نماز شب خوانها میفرماید: نماز َ (شان با خوف و ترس است). شیخ رجبعلی خیاط در توضیح این آیه فرمودند: خوف و طمع در این آیه خوف از فراق است و طمع وصال مانند امیرالمؤمنین علیه السلام که در دعای کمیل می فرماید: گیرم که بر عذاب جهنم تحمل کنم /اما چگونه بر جدایی تو تاب بیاورم؟
*بوسه شیطان
جناب شیخ معتقد بود که هر حرکتی خلاف ادب در محضر آفریدگار، معلول وسوسه شیطان است و میفرمود: شیطان را دیدم بر جایی که انسان در نماز میخاراند، بوسه میزند.
*خشم، آفت نماز
از جناب شیخ رجبعلی خیاط نقل شده است که: شبی حوالی غروب از نزدیک مسجدی در اوایل خیابان سیروس تهران عبور میکردم ـ برای درك فضیلت نماز اول وقت ـ وارد شبستان مسجد شدم دیدم شخصی مشغول اقامه نماز است و هاله ای از نور اطراف سر او را گرفته، پیش خود فکر کردم که بعد از نماز با او مأنوس شوم ببینم چه خصوصیاتی دارد که چنین حالتی در نماز برای او پدیدار است. پس از پایان نماز همراه او از مسجد خارج شدم نزدیک درب مسجد، وی با خادم مسجد بگو مگویی پیدا کرد و به او پرخاش کرد و به راه خود ادامه داد، پس از عصبانیت دیدم آن هاله نور از روی سرش محو شد!
*سبک شمردن نماز
آنچه مشخص است اینکه ترک نماز گناهی بزرگ و همراه با عقوبت‌های دردناک برای انسان خواهد بود، اما گاهی نمازگزاران رفتارهایی با نماز دارند که خداوند در وصف آنان میفرماید: “فَوَیْلٌ لِلْمُصَلِّین الذینَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ سَاهُون؛ وای بر نمازگزاران؛ آنهایی که در نمازشان سهل‌انگارند”.
یعنی سهل‌انگاری، بی‌اهمیت دانستن و سبک شمردن نماز نیز پیامدهای زیادی برای انسان خواهد داشت. همچنین نماز خوان مقامی بس رفیع دارد. ولی باید مواظب باشیم تا ثواب نماز خود را با اعمال زشت تباه نسازیم. و اگر خدای ناکرده کسی گرفتار گناه است، نماز را باید جدی تر اقامه کند و سعی کند آن را در اول وقت و با حضور قلب انجام دهد تا به مرور زمان، این نماز، او را متوجه کردار بدش کند و از گناه باز دارد.
باید متوجه باشد که گناه، دل انسان را سیاه می کند و جهنم را برایش شعله ور می سازد و عذاب الهی بسیار شدید است. و انسان نباید غافل باشد و سعی کند با انجام عبادات و دستورات الهی خود را برای آن روز بزرگ (قیامت) آماده سازد. و اگر کسی در جوانی خود را پاک نگهدارد ارزش بسیار زیادی نزد خداوند متعال دارد و خداوند دستش را می گیرد.
در جوانی پاک بودن شیوه پیغمبری است
ورنه هر گبری به پیری می شود پرهیزکار
یادداشت: محمدرضا قربان زاده
